In het nieuws hoor je vaak de term inflatie voorbij komen, zeker omdat inflatie in Nederland de afgelopen maanden historisch hoog is. Maar heb je ook weleens gehoord van krimpflatie?
In dit artikel bespreken we wat krimpflatie precies is en wat je er in de praktijk van merkt.
Wat is krimpflatie?
Er is sprake van krimpflatie wanneer fabrikanten de inhoud van verpakkingen verkleinen terwijl de verkoopprijs van het artikel gelijk blijft. Fabrikanten doen dit om prijsstijgingen te verbergen.
Fabrikanten die geconfronteerd worden met prijsverhogingen van grondstoffen en toenemende personeelskosten, willen deze stijgende kosten doorbelasten aan consumenten.
Soms kiezen ze ervoor om dit rechtstreeks te doen, door de prijs van een artikel te verhogen. Het toepassen van zo’n inflatiecorrectie is bij sommige producten of diensten zelfs contractueel vastgelegd, zoals bijvoorbeeld bij telefoonabonnementen.
Soms kiezen ze er echter voor om de prijsstijging te maskeren door in plaats van de prijs te verhogen de inhoud van de verpakking te verkleinen. Dat noem je krimpflatie.
Je kunt bijvoorbeeld denken aan vijf in plaats van zes ijsjes in een doos of 400 gram in plaats van 500 gram zelfrijzend bakmeel in een pak. Terwijl de verkoopprijs exact hetzelfde is…
Wat merk je als consument van krimpflatie?
Krimpflatie is een sneaky verschijnsel dat vaak niet opgemerkt wordt door consumenten.
De oplettende consument zal een specifieke prijsstijging opmerken en we merken allemaal dat we tegenwoordig steeds meer uitgeven aan boodschappen. Maar de kans dat we door hebben dat verpakkingen stiekem kleiner gemaakt worden, is in de praktijk klein.
Tenzij er wel een consument is die het opmerkt en een vergelijkende foto deelt op sociale media, zoals af en toe gebeurt. In dat geval worden fabrikanten “betrapt” en kan er een flinke online rel ontstaan zoals in het geval van Koopmans zelfrijzend bakmeel gebeurde.
Fabrikanten zullen vaak excuses aanhalen voor krimpflatie, zoals een “kwaliteitsverbetering” of “verbeterde receptuur”, maar consumenten voelen dat ze belazerd worden.
Ze krijgen linksom of rechtsom minder waar voor hun geld.
Is krimpflatie wettelijk toegestaan?
Fabrikanten mogen de verkoopprijzen van producten verhogen en het staat ze ook vrij om de verpakkingen kleiner te maken. Ze hoeven de consument hier wettelijk gezien niet expliciet over te informeren, al is dat wel zo netjes natuurlijk.
De enige wettelijke verplichting die fabrikanten hebben, is het aanbieden van accurate productinformatie op de verpakking van het product. Er moet op de verpakking duidelijk weergegeven worden wat de inhoud is en welke ingrediënten het product bevat.
Waarom kiezen fabrikanten voor krimpflatie in plaats van het verhogen van hun prijzen?
Consumenten worden niet blij van prijsverhogingen. Dat weten fabrikanten en daarom gaan ze hier voorzichtig mee om, om te voorkomen dat boze consumenten “overlopen” naar een vergelijkbaar product van een concurrerende fabrikant.
Omdat krimpflatie minder zichtbaar is dan een directe prijsverhoging, geven sommige fabrikanten hier de voorkeur aan. Zeker wanneer hun huidige prijs rond een psychologische grens ligt waar ze graag onder willen blijven om de prijsperceptie niet teveel te verstoren.
Bijvoorbeeld: een fabrikant verkoopt een fles shampoo voor €4,95 (net onder de €5,-) en kiest ervoor om zijn inhoud met 10% te verlagen in plaats van de prijs naar €5,45 te verhogen.